Kontrole w sprawie fikcyjnego zatrudnienia ZZP 01-01-2025
Od 1 stycznia 2025 roku w Holandii nastąpi pełne egzekwowanie przepisów dotyczących zwalczania fikcyjnego samozatrudnienia (schijnzelfstandigheid). Zmiany te mają istotne znaczenie zarówno dla osób samozatrudnionych (ZZP), jak i ich zleceniodawców.
Wet DBA i koniec moratorium
Wet DBA (Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) została wprowadzona w celu przeciwdziałania sytuacjom, w których osoby formalnie samozatrudnione faktycznie pełniły rolę pracowników etatowych. Do tej pory obowiązywało moratorium na pełne egzekwowanie tych przepisów, co oznaczało ograniczoną kontrolę i sankcje. Jednak od 1 stycznia 2025 roku moratorium to zostanie zniesione, a Belastingdienst (holenderski urząd skarbowy) rozpocznie pełne kontrole w tym zakresie.
Kryteria oceny relacji zawodowych
Aby uniknąć sankcji, zarówno ZZP, jak i ich zleceniodawcy muszą upewnić się, że współpraca spełnia kryteria rzeczywistego samozatrudnienia. Kluczowe aspekty to:
-
Brak stosunku pracy: Należy ocenić, czy relacja między zleceniodawcą a wykonawcą nie nosi cech stosunku pracy, takich jak hierarchiczna zależność czy obowiązek wykonywania poleceń.
-
Autonomia w wykonywaniu pracy: Samozatrudniony powinien mieć swobodę w decydowaniu o sposobie i czasie realizacji zleceń, bez ścisłego nadzoru ze strony zleceniodawcy.
-
Ryzyko gospodarcze: Ponoszenie ryzyka związanego z działalnością, takich jak inwestycje w narzędzia czy odpowiedzialność za ewentualne straty, jest cechą charakterystyczną dla przedsiębiorcy.
Konsekwencje nieprzestrzegania przepisów
Firmy zatrudniające osoby samozatrudnione w sposób przypominający stosunek pracy mogą zostać ukarane grzywnami oraz zobowiązane do zapłaty zaległych składek społecznych. Belastingdienst może nałożyć korekty i naliczyć zaległe podatki z mocą wsteczną . W przypadku stwierdzenia umyślnego naruszenia przepisów (tzw. "kwaadwillendheid"), możliwe jest nałożenie sankcji za okres do pięciu lat wstecz.
Rekomendacje dla ZZP i zleceniodawców
Aby dostosować się do nowych przepisów, zaleca się:
-
Analizę współpracy: Przejrzenie obecnych umów i modeli współpracy pod kątem zgodności z nowymi kryteriami.
-
Dokumentację: Prowadzenie dokładnej dokumentacji świadczącej o niezależności działalności, takiej jak posiadanie własnych narzędzi, ustalanie własnych stawek czy samodzielne pozyskiwanie klientów.
-
Konsultacje prawne: Skorzystanie z porad specjalistów w zakresie prawa pracy i podatków, aby upewnić się, że działalność jest prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Wprowadzenie pełnego egzekwowania przepisów dotyczących fikcyjnego samozatrudnienia ma na celu przywrócenie równowagi na rynku pracy i wyeliminowanie nieuczciwej konkurencji. Dlatego ważne jest, aby zarówno samozatrudnieni, jak i ich zleceniodawcy byli świadomi nowych wymogów i odpowiednio dostosowali swoje działania.
Jak ocenić czy jestem rzeczywiscie zamozatrudniony / ZZP ?
-
Czy ponosisz pełną odpowiedzialność za jakość swojej pracy, bez ingerencji zewnętrznych osób lub organizacji?
- Tak / Nie
-
Czy masz swobodę wyboru, w jaki sposób wykonujesz swoją pracę (np. narzędzia, metody, miejsce)?
- Tak / Nie
-
Czy otrzymujesz wynagrodzenie zależne od efektów Twojej pracy (np. opłata za wykonane zlecenia lub projekty)?
- Tak / Nie
-
Czy współpracujesz z więcej niż jednym klientem na stałe, a nie tylko z jednym, dominującym klientem przez dłuższy czas? (odpowiedz "Nie" może sugerować że nie kwalifikujesz się do miana ZZP)
- Tak / Nie
-
Czy masz pełną kontrolę nad tym, kiedy i gdzie wykonujesz swoją pracę?
- Tak / Nie
-
Czy masz autonomię w podejmowaniu decyzji o narzędziach i metodach pracy, które wybierasz do realizacji zlecenia?
- Tak / Nie
-
Czy ponosisz ryzyko finansowe związane z wykonaniem zlecenia, np. jeśli klient nie zapłaci, to Ty ponosisz straty?
- Tak / Nie
-
Czy Twoja działalność polega na współpracy z wieloma klientami, a nie na długotrwałej współpracy z jednym klientem, który dominuje w Twojej pracy?
- Tak / Nie
-
Czy zgadza się że twoja praca nie jest stałym elementem struktury organizacyjnej danej firmy, np. nie budujesz w firmie budowlanej, nie uczysz w szkole, nie jesteś magazynierem na magazynie
- Tak / Nie
Ocena odpowiedzi:
W każdej z tych wersji pytania odpowiedź "Tak" sugeruje większą niezależność, a odpowiedź "Nie" wskazuje na większą zależność od organizacji, pracodawcy lub pojedynczego klienta. Aby uzyskać pełny obraz, warto obliczyć liczbę odpowiedzi "Tak" i przeanalizować wynik
Podsumowanie zasady oceny:
- 7-9 odpowiedzi "Tak": Prawdopodobnie spełnia warunki DBA – Osoba ma dużą niezależność w swojej pracy i nie jest uznawana za fałszywego samozatrudnionego.
- 4-6 odpowiedzi "Tak": Może wymagać dalszej analizy – Istnieje pewna zależność, ale sytuacja nie jest jednoznaczna, więc warto sprawdzić szczegóły.
- 0-3 odpowiedzi "Tak": Fałszywy samozatrudniony – Osoba może być traktowana jak pracownik, ponieważ jej praca jest zbyt zależna od jednego klienta lub organizacji.
*powyższy zestaw pytań ma charakter poglądowy i nie ustala ponad wszelką wątpliwość czy spełniamy zasady DBA,
jeśli wynik jest niejasny możesz też skorzystać z narzedzia w popnizszym linku (w j,niderlandzkim )
Avap-Adviesbureau
czytaj też